Tłumaczenia ustne, tłumacz Biuro Tłumaczeń

Biuro Tłumaczeń MOST

Tłumaczenie ustne to czynność, która ułatwia komunikację języka mówionego lub migowego (symultanicznie bądź konsekutywnie) pomiędzy dwoma lub więcej rozmówcami, którzy nie mówią (bądź nie komunikują się) tym samym językiem.

Tłumaczenia ustne a tłumaczenia pisemne

Terminy „tłumaczenie ustne" (interpretation) i „tłumaczenie pisemne" (translation) używane są w życiu codziennym. Obydwa zwroty związane są z przekazywaniem znaczenia pomiędzy dwoma językami. „Tłumaczenie pisemne" odnosi się do pisemnego przekazywania treści danego tekstu - zwykle pisanego, (choć może to być także zarejestrowana w formie dźwiękowej lub wizualnej wypowiedzi)- najczęściej rozciągniętego w czasie i wymagającego użycia różnych źródeł, na przykład słowników. Istnieje bardzo wysoki standard wierności tłumaczeń. „Tłumaczenie ustne" zachodzi „tu i teraz" z obecnymi osobami i związane jest z wypowiedziami (pomimo że językiem źródłowym może być tekst).

Istnieje przekonanie, iż aby być wiernym w tłumaczeniu trzeba przetłumaczyć dosłownie (czyli słowo po słowie) coś, co zostało powiedziane w języku źródłowym. To błędne przekonanie występuje pośród ludzi posługujących się jednym językiem lub czasami pośród samozwańczych dwujęzycznych osób. Prawdą jest jednak, że jeżeli osoba próbuje przetłumaczyć zdanie słowo w słowo, bez zwracania uwagi na zrozumienie czytelnika/słuchacza, rezultat końcowy bywa niezrozumiały. Dobrym przykładem jest hiszpański zwrot „Esta de viaje", który przetłumaczony dosłownie w języku polskim brzmiałby „Jest podróżą" (zwrot ten w tej formie nie ma sensu w języku polskim). W zależności od kontekstu oznacza: „On/ona/wy jest/jesteście w podróży," lub „On /ona/ wy jest/jesteście poza miastem."

Formy tłumaczenia ustnego

Formy tłumaczeń ustnych określają sposób, w jaki tłumaczenie ustne może się odbywać. Do tłumaczeń ustnych zaliczamy tłumaczenia symultaniczne (równoczesne) oraz tłumaczenia konsekutywne (następcze).

Tłumaczenia symultaniczne

W niektórych sytuacjach tłumaczenie symultaniczne zachodzi, podczas gdy rozmówca wypowiada tekst; jest ono przekazywane tak szybko jak tłumacz sformułuje wypowiedź w języku docelowym. Zazwyczaj podczas tłumaczeń ustnych tłumacz symultaniczny znajduje się w dźwiękoszczelnej kabinie z widokiem na prelegenta przemawiającego do mikrofonu. Tłumacz odbiera nadchodzące wiadomości w języku źródłowym przez słuchawki, a następnie przekształca usłyszaną wiadomość na język docelowy i wypowiada ją do mikrofonu do wszystkich uczestników, którzy go słuchają. Przy tłumaczeniach języka migowego również wykorzystuje się tłumaczenia symultaniczne.

Czasami tłumaczenie ustne symultaniczne (interpreting) odnosi się do bardziej ogólnego terminu tłumaczeń symultanicznych (simultaneous translation), a osobę tłumacza symultanicznego (interpreter) określa się jako „tłumacza” (translator). Sformułowania te są jednak błędne.

Tłumaczenia szeptane

W tłumaczeniu szeptanym (również nazywanym szeptanką z języka francuskiego „chuchotage”) tłumacz znajduje się obok niewielkiej grupy słuchaczy i ściszonym głosem przekłada na bieżąco wypowiedź prelegenta. Ta metoda nie wymaga żadnego specjalistycznego sprzętu do tłumaczenia. Tłumaczenie szeptane jest często stosowane w sytuacjach, gdy niewielka liczba osób (najlepiej nie więcej niż trzy) nie mówi w języku, którym posługuje się większość uczestników spotkania.

Tłumaczenia konsekutywne

W tłumaczeniu konsekutywnym tłumacz rozpoczyna tłumaczenie dopiero, gdy prelegent skończy swoją wypowiedź (przemówienie może być podzielone na części). Zazwyczaj w tłumaczeniu konsekutywnym tłumacz w trakcie przemówienia znajduje się obok rozmówcy, słucha go i sporządza notatki. Gdy osoba mówiąca skończy przemówienie lub zrobi przerwę w swojej wypowiedzi, tłumacz odtwarza wypowiedź w języku docelowym w całości i w taki sposób jakby to on ją wygłaszał.

Często zdarza się, że doświadczony tłumacz konsekutywny woli tłumaczyć zdanie po zdaniu lub nawet krótsze fragmenty wypowiedzi, w taki sposób by jak najdokładniej oddać treść tłumaczenia symultanicznego. Ta metoda wymaga od mówcy robienia wystarczająco długich przerw między zdaniami tak by tłumacz mógł przełożyć wypowiedź na język docelowy bez konieczności robienia notatek i bez ryzyka, że pominie jakiś szczegół wypowiedzi. Ta metoda jest często używana w sytuacjach takich jak przemówienia, zeznania, oświadczenia, przesłuchania świadków lub rozprawy sądowe, itd.

Tłumaczenia de liaison („zdanie po zdaniu”)

Sposób tłumaczenia polegający na konsekutywnym lub szeptanym (tzw. „szeptanka”) tłumaczeniu wypowiedzi dla jednej, dwóch, bądź grupy osób. Ta metoda obejmuje tłumaczenie krótkich wypowiedzi lub zdania po zdaniu. W trakcie tłumaczenia tą metodą nie używa się specjalistycznego sprzętu, a tłumacz w czasie pracy wykorzystuje jedynie własne notatki.

Rodzaje tłumaczeń Tłumaczenia ustne konferencyjne<

Tłumaczenie konferencyjne odbywa się w środowisku konferencyjnym. Tłumaczenie konferencyjne może zachodzić symultaniczne lub konsekutywne jednakże podczas spotkań uczestników posługujących się różnymi językami zaobserwowano spadek w wykorzystywaniu tłumaczenia konsekutywnego w ciągu ostatnich dwudziestu lat.

Tłumaczenie konferencyjne jest podzielone na dwa rodzaje rynku: instytucyjny i prywatny. Instytucje międzynarodowe(UE, ONZ, EPO, etc.) organizujące spotkania wielojęzyczne często preferują tłumaczenie z kilku obcych języków na język ojczysty tłumacza. Miejscowe rynki prywatne wolą organizować spotkania dwujęzyczne (język miejscowy i dodatkowo jeszcze inny), a tłumacze pracują zarówno przekładając na język ojczysty jak i w drugą stronę. W żadnym wypadku oba rynki nie wykluczają się wzajemnie. Międzynarodowe Stowarzyszenie Tłumaczy Konferencyjnych (AIIC) jest jedyną szeroko na świecie uznawaną organizacją zrzeszającą tłumaczy konferencyjnych. Założona w 1953 roku zrzesza ponad dwa tysiące sześciuset profesjonalnych tłumaczy z ponad osiemdziesięciu krajów. Oficjalna strona stowarzyszenia to http://www.aiic.net

Tłumaczenia ustne prawne/sądowe

Tłumaczenie prawne lub sądowe odbywa się w sądach lub trybunałach administracyjnych, oraz wszędzie gdzie przeprowadzane jest postępowanie prawne (np. w salach sądowych podczas zeznań pod przysięgą). Tłumaczenie prawne może przybierać formę tłumaczenia konsekutywnego (np. tłumaczenie zeznań świadków), bądź symultanicznego, dla jednej lub większej ilości obecnych osób, z użyciem sprzętu elektronicznego (np. tłumaczenie całego postępowania prawnego).

Zależnie od przepisów i standardów powiązanych z krajem i lokalizacją tłumacze sądowi zwykle pracują samodzielnie wykonując tłumaczenia konsekutywne lub jako zespół gdy wymagane jest tłumaczenie symultaniczne. Ponadto od tłumaczy sądowych wymaga się biegłej znajomości języków źródłowych i docelowych, oraz doskonałej znajomości prawa i procedur sądowych.

Często, dodatkowym wymogiem przy pracy w sądzie jest posiadanie państwowego certyfikatu uprawniającego wykonywanie zawodu tłumacza przysięgłego.

Tłumaczenia ustne dla grupy fokusowej (tłumaczenia marketingowe)

Podczas tłumaczenia dla grupy fokusowej tłumacz razem z klientami przebywa w dźwiękoszczelnej kabinie lub na stanowisku komentatorskim. Zazwyczaj w takim pomieszczeniu, pomiędzy tłumaczem a członkami grupy fokusowej, znajduje się lustro weneckie, dzięki któremu tłumacz może niezauważony obserwować uczestników spotkania. W czasie trwania rozmowy tłumacz słyszy wypowiedzi przez słuchawki i symultanicznie tłumaczy je klientom. Ponieważ grupa fokusowa składa się zwykle z około 2 do 12 osób (bądź więcej) zadanie tłumacza polega nie tylko na tłumaczeniu treści wypowiedzi, lecz również na naśladowaniu intonacji, sposobu mówienia, tonu, śmiechu bądź innych emocji mówcy.

Tłumaczenia ustne towarzyszące

Tłumacz zajmujący się tego rodzaju tłumaczeniami towarzyszy osobie, bądź delegacji w czasie podróży, podczas wizyt, na spotkaniach bądź w trakcie różnego rodzaju rozmów. Osoba zajmująca się tłumaczeniami towarzyszącymi nazywana jest tłumaczem „asystującym” lub „towarzyszącym”. Tłumaczenia towarzyszące to rodzaj tłumaczenia de liaison ( „zdanie po zdaniu”).

Ten rodzaj tłumaczenia, nazwany także tłumaczeniem społecznym, obejmuje następujące dziedziny: prawo, opiekę zdrowotną, sektor samorządowy, gospodarkę mieszkaniową i oświatę.

Podczas tego typu tłumaczeń często występują czynniki, które znacząco wpływają na jakość tłumaczenia. Należą do nich: wrogo lub przeciwnie do siebie nastawione strony, wytworzone napięcie oraz hierarchia między uczestnikami, poziom odpowiedzialności tłumacza. W wielu przypadkach wywołane emocje są wyjątkowo skrajne; od pracy tłumacza może nawet zależeć czyjeś życie.

Tłumaczenia medyczne

Są one częścią tłumaczeń wykonywanych dla służb publicznych i dotyczą komunikacji pomiędzy opiekunem medycznym a pacjentem i/lub rodziną pacjenta ułatwiając korzystanie z usług medycznych. Aby móc dobrze służyć zarówno pacjentowi jak i opiekunowi medycznemu, tłumacz musi posiadać rozległą wiedzę o medycynie, ogólnych przepisach, wywiadzie lekarskim i przebiegu badania oraz o codziennym funkcjonowaniu szpitala bądź kliniki. Tłumacze medyczni mają styczność z różnymi kulturami, więc często pracują jako tłumacze de liaison („zdanie po zdaniu") w sytuacjach, kiedy pacjenci nie znają szpitala lub nie czują się w nim swobodnie.

Tłumaczenia języka migowego

Tłumacz przekłada słowa osoby słyszącej na język migowy używany przez stronę niesłyszącą, a słowa wyrażane językiem migowym są przekładane przez tłumacza na język foniczny. Tłumaczenie takie może odbywać się zarówno symultanicznie jak i konsekutywnie. Praca wykwalifikowanych tłumaczy migowych odbywa się w miejscach, gdzie wszyscy uczestnicy (strona słysząca, strona niesłysząca oraz tłumacz) mogą wzajemnie wyraźnie widzieć się i słyszeć. Zdarzają się sytuacje, kiedy tłumacz przekłada z jednego języka migowego na inny.

Ludzie niesłyszący także pracują jako tłumacze. Pracują ze słyszącymi, aby tłumaczyć dla osób, które nie znają języka migowego obowiązującego w danym kraju. Przetwarzają także informacje z jednej formy języka na drugą. Na przykład dzieje się tak w sytuacji, kiedy tłumacz przekłada język migowy osoby niesłyszącej na język odbierany przy pomocy dotyku przez osoby głuchoniewidome, uwzględniając w tym opisy wizualne.

Miejsca pracy tłumaczy

Większość profesjonalnych pełnoetatowych tłumaczy konferencyjnych pracuje dla międzynarodowych organizacji takich jak Organizacja Narodów Zjednoczonych, Unia Europejska oraz Unia Afrykańska.

Największą na świecie organizacją zatrudniającą tłumaczy jest obecnie Komisja Europejska. Pracują tam setki osób- zarówno będące tłumaczami etatowymi i nieetatowymi- przekładających na języki urzędowe Unii Europejskiej. Inne instytucje Unii Europejskiej, takie jak Parlament Europejski lub

ONZ zatrudnia tłumaczy prawie w każdej swojej siedzibie na całym świecie. Uznaje się tam jednak zaledwie sześć języków urzędowych, dlatego też ONZ zatrudnia mniejszą ilość pracowników niż Unia Europejska.

Tłumacze symultaniczni mogą pracować jako nieetatowi tłumacze w lokalnych, regionalnych lub państwowych instytucjach lub mogą zawrzeć umowę na świadczenie usług tłumaczeniowych w biznesie lub innych dziedzinach. Ich praca będzie mieć podobny charakter jak opisany w powyższych przypadkach.

Zobacz także informacje:
- Biuro Tłumaczeń
- Narzędzia CAT
- Native Speaker
- Tłumacz Przysięgły
- Tłumacz
- Tłumaczenie
- Tłumaczenie ustne
- Trados
- Translatoryka
- Wordfast
- Tłumaczenie stron WWW
Pełen zakres naszej oferty znajdziesz tutaj.

Zaufaj nam, a nie zawiedziemy Cię!

	+48 0509660640
	+48 0616427280
	most-tlumaczenia@home.pl
	Magdalena Pasierbek