 |
+48 0509660640 |
 |
+48 0616427280 |
 |
most-tlumaczenia@home.pl |
Magdalena Pasierbek |
Biuro Tłumaczeń MOST - tłumacz
Tak jak mowa poprzedziła pismo w rozwoju cywilizacji, tak tłumaczenie ustne jest z pewnością zjawiskiem o wiele starszym niż tłumaczenie pisemne i towarzyszyło człowiekowi od samego początku.
Tłumacze od zawsze byli osobami kluczowymi w komunikacji międzyludzkiej, międzynarodowej i międzykulturowej. Choć często niedoceniani i traktowani jako wykonujący pracę służebną wobec władców lub specjalistów w danej dziedzinie, tłumacze okazali się niezbędni w dziedzinach takich jak handel międzynarodowy, postęp technologiczny, stosunki międzynarodowe, dyplomacja, wywiad i wojskowość, wymiana kulturowa, literatura, religia czy prawo międzynarodowe. Również dziś, w dobie globalizacji nie słabnie popyt na pracę tłumaczy.
Za patrona tłumaczy uznaje się św. Hieronima, jedenego z najbardziej znanych tłumaczy w historii. Dokonał on monumentalnej pracy przełożenia na łacinę całości Biblii. Przekład ten nosi nazwę Wulgata. Wspomnienie Św. Hieronima w kościele katolickim przypada 30 września. W tym samym dniu obchodzony jest międzynarodowy dzień tłumacza.
Wykonywanie zawodu tłumacza nie wymaga teoretycznie formalnego
wykształcenia i jest regulowane prawem wolnego rynku (wyjątkiem jest tu
sytuacja tłumaczy przysięgłych,
którzy w Polsce muszą uzyskać formalne kwalifikacje).
Najczęściej
tłumaczeniem zajmują się absolwenci różnego rodzaju
studiów językowych (lingwistyka stosowana).
Polskie słowo "tłumacz" objejmuje zarówno tłumaczy
pisemnych jak i ustnych.
Choć wiele osób zajmuje się oboma rodzajami tłumaczeń, w
praktyce są to
dwa różne zawody, tak więc sam proces kształcenia przebiega
w obu
wypadkach nieco inaczej. Kompetencje językowe
i tłumaczeniowe
Jest sprawą oczywistą, że niezbędnym warunkiem wykonywania
zawodu
tłumacza jest bardzo dobra znajomość języków, w
których ma on zamiar
pracować. Znakomita znajomość języków, a nawet dwujęzyczność,
nie jest jednak tożsama ze specyficzną umiejętnością tłumaczenia,
która
wymaga długotrwałego ćwiczenia oraz pewnych naturalnych predyspozycji.
I tak na przykład tłumaczenie ustne wymaga
dużej odporności na stres, szybkiego kojarzenia faktów,
podzielności uwagi, a w tłumaczeniu
pisemnym
niezmiernie ważna jest dbałość o szczegóły, spostrzegawczość
i
samokrytycyzm. Ważne jest też zrozumienie na czym dokładnie polega
proces przekładu i jaka jest w nim rola tłumacza, dlatego
oprócz
umiejętności praktycznych w programie studiów pojawia się
często
teoretyczna refleksja nad tłumaczeniem, tzw. translatoryka. Kompetencje
techniczne
Kształcenie tłumaczy pisemnych odbywa się poprzez pracę nad
wzorcowymi tekstami z różnych dziedzin. W toku ćwiczeń
praktycznych
tłumacze zyskują cenne doświadczenie, poznają zasady poprawnej redakcji
i korekty
tekstu, uczą się krytycznie posługiwać się specjalistycznymi słownikami,
a także tworzyć glosariusze
zawierającymi odpowiednią terminologię. Szkolą się również w
obsłudze
powszechnie używanych programów komputerowych (takich jak procesor tekstu, systemy
typu desktop publishing itp.), a także uczą się korzystania z
oprogramowania do
tłumaczenia wspomaganego komputerowo (CAT).
Niezmiernie ważną umiejętnością tłumacza jest też zdolność efektywnego
poszukiwania i weryfikowania informacji występujących w tłumaczonym
tekście, co powoduje, że jednym z głównych narzędzi tłumacza
jest dziś Internet. W szkoleniu tłumaczy ustnych duży nacisk kładzie się na
umiejętność
uważnego słuchania w trudnych warunkach, ćwiczenie pamięci, a także
techniki robienia notatek służących do tłumaczenia
konsekutywnego w którym tłumacz notuje przemówienie specjalnym
systemem zapisu, a
następnie za pomocą notatek odtwarza w języku docelowym słowa
mówcy. Co
więcej, tłumacze ustni ćwiczą podzielność uwagi – umiejętność
konieczną
do tłumaczenia
symultanicznego,
które jest rodzajem tłumaczenia ustnego wykonywanego na
żywo,
charakteryzującego się tym, że osoba, której wypowiedź jest
tłumaczona
nie przerywa wypowiedzi, aby umożliwić tłumaczowi zabranie głosu,
często musi on więc słuchać i mówić równocześnie.
Proces tłumaczenia
najczęściej odbywa się w kabinie,
tłumacz musi więc także nauczyć się prawidłowej obsługi sprzętu
nagłaśniającego i specyficznej (częste przerwy, płynna zmiana tłumacza itp.). Oprócz umiejętności językowych i technicznych
(różnych w zależności
od typu tłumaczenia), tłumacze powinni legitymować się możliwie szeroką
wiedzą merytoryczną z zakresu swojej specjalizacji. Dlatego też w
zawodzie tłumacza niezmiernie ważną rolę odgrywa doświadczenie i ciągłe
samokształcenie, gdyż żadna z kompetencji tłumacza nie jest statyczna i
musi być stale doskonalona. Szkoły kształcące
tłumaczy w Polsce<
W ostatnich latach w Polsce dynamicznie rozwijają się
specjalistyczne szkoły dla tłumaczy oraz podyplomowe kursy tłumaczenia
dla absolwentów innych wydziałów. W kształceniu
tłumaczy specjalizują
się, m.in.: Tłumacz w
"Encyklopedii Staropolskiej"
Oto, jak instytucję tłumacza opisał w "Encyklopedii
Staropolskiej" Zygmunt Gloger (uwaga,
zachowano oryginalną ortografię i składnię): Organizacje i
stowarzyszenia tłumaczy
Specjalizacje
tłumaczy
Specjalizacji tłumaczy jest tyle ile dziedzin, w
których wykorzystywana jest ich praca. Oto kilka
przykładów: Zaufaj nam, a nie zawiedziemy Cię! Szeroka wiedza
ogólna i doświadczenie
Zobacz także informacje:
- Biuro Tłumaczeń
- Narzędzia CAT
- Native Speaker
- Tłumacz Przysięgły
- Tłumacz
- Tłumaczenie
- Tłumaczenie ustne
- Trados
- Translatoryka
- Wordfast
- Tłumaczenie stron WWW
Pełen zakres naszej oferty znajdziesz tutaj.
Historia
Aktualności
Zespół
Po pracy
Referencje